Wyrok śmierci na miliony

Wielki głód na Ukrainie w latach 1932-1933

wystawa w Krakowie

Zaplanowany przez sowieckie władze głód na Ukrainie zaledwie w ciągu jednego roku uśmiercił 7 milionów ludzi. W Krakowie można oglądać wystawę dokumentującą te wydarzenia.

Wystawa "Nie pozwólmy zapomnieć. Sowiecka Ukraina - komunistyczny terror - Wielki Głód" jest poświęcona w głównej mierze wydarzeniom z 1933 roku, które miały miejsce na Ukrainie. Dokumentuje także wcześniejsze lata. - Wielki głód był w latach 1932-1933. Ta wystawa zaczyna się od 1917 roku, kiedy reżim totalitarny zaczął niszczyć całe narody - powiedział nam Ołeksandr Medownikow, konsul generalny Ukrainy w Krakowie.

Wystawa ukazuje więc początki leninizmu, poprzez stalinizm, aż po czasy wielkiego głodu. - Było to ludobójstwo zaplanowane przez państwo. To chyba jedyny taki wypadek w historii świata. 7 milionów w ciągu jednego roku - dodał konsul. Ten wyrok śmierci głodowej objął w większości przymusowych mieszkańców Związku Sowieckiego - głównie Ukrainy, ale i południowego Kaukazu, i Kazachstanu. Według różnych szacunków demografów, od głodu i jego skutków (wyczerpanie fizyczne, choroby, masowy kanibalizm), zginęło od 3 do 10 milionów osób. Jednak biorąc pod uwagę wyniki spisu ludności z 1937 roku, liczba zgładzonych ludzi wynosi około 7 milionów.

Przez wiele lat o głodzie na Ukrainie nie mówiono. Żadne państwo nie pospieszyło z pomocą umierającym, nie było żadnej pomocy humanitarnej. Jeden z francuskich deputowanych po wizycie na Ukrainie latem 1933 roku, będąc obwożony po pokazowych gułagach, opisywał ten kraj jako ogród przynoszący obfite plony. Oficjalnie władze sowieckie zaprzeczały tej zbrodni.

Na wystawie można znaleźć m.in. unikatowe zdjęcia czy mapy całej siatki gułagów w Związku Sowieckim, które zaprzeczają tezom, że to faszystowskie Niemcy posiadały jako pierwsze obozy koncentracyjne - na Wschodzie funkcjonowały one już w latach 20. Jednak na Ukrainie, wśród różnych form prześladowań, to właśnie głód stał się najpotężniejszą bronią masowego rażenia oraz narzędziem socjalnego zniewolenia chłopów, z których bezwzględnie korzystał reżim totalitarny.

Wystawa została przygotowana specjalnie na 70. rocznicę tego ludobójstwa. Teraz, po pokazach na Ukrainie, trafiła także do Polski. Po Wrocławiu, Szczecinie i Krakowie trafi do Warszawy.  Można ją oglądać przez najbliższe dwa tygodnie w kościele OO. Jezuitów w Krakowie przy ul. Kopernika. Organizatorami ekspozycji są Instytut Pamięci Narodowej oddział Kraków, Krakowskie Koło Związku Ukraińców w Polsce oraz Konsulat Generalny Ukrainy w Krakowie.

Marcin Austyn, Kraków

Źródło: Nasz Dziennik z 17 maja 2004 r.